10th Class Geography(ଭୂଗୋଳ) - Chapter 6 - କୃଷି All Question With Answer

(a) ନିମ୍ନଲିଖୂତ କେଉଁ କୃଷିରେ ଏକ ବିସ୍ତୃତ ଅଞ୍ଚଳରେ ବର୍ଷକେ ଥରେ ମାତ୍ର କୃଷି କରାଯାଏ ?
(i) ସ୍ଥାନାନ୍ତରିତ କୃଷି (ii) ରୋପଣ କୃଷି (iii) ଉଦ୍ୟାନ କୃଷି (iv) ବ୍ୟାପକ କୃଷି

(b) କେଉଁଟି ଏକ ରବି ଫସଲ ନୁହେଁ ?
(i) ଧାନ (ii) ଗୁଡ (iii) ହୁଏ (iv) ଗହମ

(c) ନିମ୍ନଲିଖୂତ କେଉଁଟି ସରକାରଙ୍କଦ୍ୱାରା ନିର୍ଦ୍ଧାରିତ ହୁଏ ?
(i) ଶସ୍ୟର ସର୍ବାକ ସଂଗ୍ରହ ମୂଲ୍ୟ (ii) ଶସ୍ୟର ସର୍ବନିମ୍ନ ସଂଗ୍ରହ ମୂଲ୍ୟ
(iii) ସମସ୍ତଙ୍କୁ ସୁହାଉଥିବା ସଂଗ୍ରହ ମୂଲ୍ୟ (iv) ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ସଂଗ୍ରହ ମୂଲ୍ୟ

(d) ସ୍ଥାନାନ୍ତରିତ କୃଷିକୁ ଓଡ଼ିଶାରେ କ’ଣ କୁହାଯାଏ ?
(i) ରେକା (ii) ରେ (iii) ପୋଡୁ (iv) କୁରୁଓ୍ବା

(e) କେଉଁ ଫସଲଟି ଯେଦ୍ ଋତୁରେ ହୁଏ ନାହିଁ ?
(i) କାକୁଡ଼ି (ii) ତରଭୁଜ (iii) ଗହମ (iv) ଖରଭୁଜ

ଉତ୍ତର
(a) (iv) ବ୍ୟାପକ କୃଷି (b) (i) ଧାନ (c) (ii) ଶସ୍ୟର ସର୍ବନିମ୍ନ ସଂଗ୍ରହ ମୂଲ୍ୟ (d) (iii) ପୋଡୁ (e) (iii) ଗହମ

(i) ଦିନକୁ ଦିନ କୃଷିଭୂମିର ପରିମାଣ ହ୍ରାସ ପାଉଛି କାହିଁକି ?
ଉ – ନିମ୍ନଲିକ୍ତ କାରଣଗୁଡ଼ିକ ଯୋଗୁଁ କୃଷିଭୂମିର ପରିମାଣ ଦିନକୁ ଦିନ ହ୍ରାସ ପାଉଛି ।
(a) ଭାରତ ଭଳି ବିକାଶଶୀଳ ରାଷ୍ଟ୍ରରେ ଦ୍ରୁତ ଜନସଂଖ୍ୟା ବୃଦ୍ଧି ହେତୁ ଚାଷ ଉପ‌ଯୋଗୀ ଜମିଗୁଡ଼ିକରେ ଜନବସତି ସ୍ଥାପନ, ରାସ୍ତାଘାଟ ନିର୍ମାଣ ଓ ବ୍ୟବସାୟ କେନ୍ଦ୍ର ଇତ୍ୟାଦି ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରାଯାଇଛି ।
(b) ଦ୍ରୁତ ଶିଳ୍ପାୟନ ଯୋଗୁଁ ଚାଷ ଉପଯୋଗୀ ଜମିଗୁଡ଼ିକରେ କଳକାରଖାନା, ରେଳପଥ ଇତ୍ୟାଦି ସ୍ଥାପନ କରାଯାଇଛି ।

(ii) କୃଷକମାନଙ୍କ ସ୍ୱାର୍ଥ ପାଇଁ ସରକାରଙ୍କଦ୍ୱାରା ନିଆଯାଉଥିବା ବିଭିନ୍ନ ପଦକ୍ଷେପଗୁଡ଼ିକ ସମ୍ପର୍କରେ ସୂଚନା ଦିଅ ।
ଉ – (a) ଶସ୍ୟବୀମା ଯୋଜନା ମାଧ୍ୟମରେ ବନ୍ୟା, ବାତ୍ୟା, ମରୁଡ଼ି, ରୋଗପୋକ ଆଦି ପ୍ରାକୃତିକ ବିପର୍ଯ୍ୟୟ ସମୟରେ କୃଷକଙ୍କୁ ସହାୟତା ପ୍ରଦାନ ଏବଂ ଗ୍ରାମ୍ୟ ବ୍ୟାଙ୍କ ଓ ସମବାୟ ସଂସ୍ଥାରୁ କମ୍ ସୁଧରେ କୃଷି ଋଣ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଉଛି ।
(b) ବ୍ୟାବସାୟିକ ବ୍ୟାଙ୍କ କୃଷକକୁ କୃଷିଋଣ ପ୍ରଦାନ କରିବା ସହିତ କୃଷିର ଉନ୍ନତି ପାଇଁ ଜାତୀୟ ସ୍ତରରେ ନାବାର୍ଡ଼ (NABARD) କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଛି । ଏସବୁ ବ୍ୟବସ୍ଥା କୃଷକଙ୍କ ସ୍ୱାର୍ଥସାଧନ ନିମିତ୍ତ ଉଦ୍ଦିଷ୍ଟ ।

(iii) ରୋପଣ କୃଷି କ’ଣ ?
ଉ – (a) ଏହି କୃଷିରେ ଥରେ ବୃକ୍ଷରୋପଣ କରି ଅନେକ ବର୍ଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଫସଲ ଉତ୍ପାଦନ କରାଯାଇଥାଏ । ଏହା ଏକ ପ୍ରକାର ବାଣିଜ୍ୟିକ କୃଷି ।
(b) ଭାରତରେ ଚା, କଫି, କଦଳୀ, ନଡ଼ିଆ ଓ ମସଲା ଆଦି ରୋପଣ କୃଷି ଅନ୍ତର୍ଗତ ।

(iv) ଚାଷ ପାଇଁ କେଉଁ ଭୌଗୋଳିକ ପରିସ୍ଥିତି ଆବଶ୍ୟକ ?
ଉ – (a) ଚାଷ ପାଇଁ ଅନେକ ଭୌଗୌଳିକ ପରିସ୍ଥିତି ଆବଶ୍ୟକ ହୋଇଥାଏ ।
(b) ମୁଖ୍ୟତଃ ଜଳବାୟୁ, ତାପମାତ୍ରା, ଆର୍ଦ୍ରତା ଓ ମୃଭିକା ଆଦି ଚାଷ ପାଇଁ ଦରକାର ହୋଇଥାଏ ।

(v) କେତେକ ତନ୍ତୁଜାତୀୟ କୃଷିଦ୍ରବ୍ୟର ନାମ ଲେଖ ।
ଉ – (a) କେତେକ ତନ୍ତୁଜାତୀୟ କୃଷିଦ୍ରବ୍ୟର ନାମ ହେଉଛି – କପା, ଝୋଟ, ଛଣ, ରେଶମ ।
(b) କପା, ଝୋଟ, ଛଣ ମୂଭିକାରେ ଚାଷ ହେଉଥିବାବେଳେ ଚତୁର୍ଥଟି ରେଶମ କୀଟ ପାଳନ କରି ତା’ର କୋଷାରୁ ଉତ୍ପାଦନ କରାଯାଏ ।

(i) ଭାରତୀୟ କୃଷିରେ ଜଗତୀକରଣର ପ୍ରଭାବ ସମ୍ପର୍କରେ ଆଲୋଚନା କର ।
ଉ - (a) 1990 ମସିହାରେ ଜଗତୀକରଣ ପ୍ରକ୍ରିୟାଦ୍ଵାରା ଭାରତୀୟ କୃଷକମାନେ ନୂତନ ସମସ୍ୟାର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେଉଛନ୍ତି ଏବଂ ଆମ କୃଷିଜାତ ଦ୍ରବ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ଉନ୍ନତ ରାଷ୍ଟ୍ରଗୁଡ଼ିକ ତୁଳନାରେ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ହୋଇପାରୁ ନାହିଁ ।
(b) ତେଣୁ କୃଷିକୁ ଷିକୁ ଲାଭଜନକ କରିବାପାଇଁ କ୍ଷୁଦ୍ର ଓ ନାମମାତ୍ର ଚାଷୀମାନଙ୍କୁ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦିଆଯିବାର ଆବଶ୍ୟକତା ଉପଲବ୍‌ଧ୍ କରାଯାଇଛି ।
(c) ସବୁଜ ବିପ୍ଳବରେ ରାସାୟନିକ ସାର ଓ ଔଷଧର ବ୍ୟବହାର ଯୋଗୁଁ ଭୂମିର ଉତ୍ପାଦନ କ୍ଷମତା ହ୍ରାସପାଉଛି । ଏହାଦ୍ଵାରା ଜୈବ ବିବିଧତା ଉପରେ ମଧ୍ୟ କୁପ୍ରଭାବ ପଡୁଛି ।
(d) ଜୈବ କୃଷି ବର୍ତମାନ ମାନ ବିଶେଷ ଭାବେ ଆଦୃତ ଊଛି । କାରଣ ଏଥିରେ ରାସାୟନିକ କୀଟନାଶକ କିମ୍ବା ପୀଡ଼କନାଶୀ ନାହିଁ ଏବଂ ପରିବେଶ ଉପରେ ଏହାର କୌଣସି କୁପ୍ରଭାବ ନାହିଁ ।
(e) ଭାରତର କ୍ରମାଗତ ଜନସଂଖ୍ୟା ବୃଦ୍ଧି ଯୋଗୁଁ ଜୋତ ବିଭାଜନ ହେଉଛି ଓ ଉତ୍ପାଦନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ସମସ୍ୟା ଦେଖାଦେବାର ସମ୍ଭାବନା ରହିଛି ।
(f) ଦେଶର ଗ୍ରାମୀଣ ଜନସଂଖ୍ୟାରୁ ପ୍ରାୟ 600 ନିୟୁତ ମାତ୍ର 250 ନିୟୁତ ହେକ୍ଟର କୃଷିଭୂମି ଉପରେ ନିର୍ଭରଶୀଳ । ତେଣୁ କୃଷକମାନେ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ଖାଦ୍ୟଶସ୍ୟ ଉତ୍ପାଦନ କରିବା ସହିତ ବିଭିନ ଅର୍ଥକରୀ ଫସଲ ଚାଷ କରି ନିଜର ଆୟବୃଦ୍ଧିସହିତ ପରିବେଶ ଅବକ୍ଷୟ ରୋକିବାର ଆବଶ୍ୟକ‌ତା ରହିଛି।

(ii) ଖାଦ୍ୟ ସୁରକ୍ଷା କ’ଣ ? ଏହାର ଆବଶ୍ୟକ‌ତା କାହିଁକି ରହିଛି ?
ଉ - (a) ଆମ ଦେଶରେ ସମାଜର ପ୍ରତ୍ୟେକ ଶ୍ରେଣୀର ବ୍ୟକ୍ତିବିଶେଷଙ୍କୁ ଖାଦ୍ୟ ଯୋଗାଣ ପ୍ରକ୍ରିୟାକୁ ଖାଦ୍ୟ ସୁରକ୍ଷା କୁହାଯାଏ । । ଏଥିପାଇଁ ସରକାର ନାର ଖାଦ୍ୟ ସୁରକ୍ଷା ଆଇନ ପ୍ରଣୟନ କରିଛନ୍ତି । ଏହା ମୁଖ୍ୟତଃ ଦୁଇଟି ବ୍ୟବସ୍ଥା ଉପରେ ନିର୍ଭର କରେ; ଯଥା - ଖାଦ୍ୟଶସ୍ୟ ସଂଗ୍ରହ ଓ ସାଧାରଣ ବଣ୍ଟନ ବ୍ୟବସ୍ଥା ।
(b) ସାଧାରଣ ବଣ୍ଟନ ବ୍ୟବସ୍ଥା ମାଧ୍ୟମରେ ରିହାତି ମୂଲ୍ୟରେ ଖାଦ୍ୟଶସ୍ୟ ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସାମଗ୍ରୀ ଉଭୟ ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳ ଓ ସହରାଞ୍ଚଳରେ ରହୁଥ‌ିବା ହିତାଧିକାରୀମାନଙ୍କୁ ଯୋଗାଇ ଦିଆଯାଏ । ଏହାଦ୍ଵାରା ସାଧାରଣ ବର୍ଗର ଜନସାଧାରଣଙ୍କୁ ସର୍ବନିମ୍ନ ମୂଲ୍ୟରେ ଖାଦ୍ୟଶସ୍ୟ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥାଏ ।
(c) ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ହେଉଛି କୃଷିଜାତ ପଦାର୍ଥର ଉତ୍ପାଦନ ବୃଦ୍ଧି କରିବା ଏବଂ ଧାନ, ଗହମ ସଂଗ୍ରହ କରିବା ତ‌ଥା ସେଗୁଡ଼ିକର ସମର୍ଥିତମୂଲ୍ୟ ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ କରିବା ।
(d) ଭାରତୀୟ ଖାଦ୍ୟ ନିଗମ (FCI) କୃଷକମାନଙ୍କଠାରୁ ସରକାରଙ୍କଦ୍ୱାରା ନିର୍ଦ୍ଧାରିତ ସର୍ବନିମ୍ନ ସଂଗ୍ରହ ମୂଲ୍ୟରେ ଖାଦ୍ୟଶସ୍ୟ ସଂଗ୍ରହ କରି ଗୋଦାମରେ ଜମା ରଖୁଥାଏ ।
(e) ଜନସଂଖ୍ୟା ଯେପରି ବୃଦ୍ଧି ପାଉଛି ସେହି ଅନୁସାରେ କୃଷିଭୂମିଗୁଡ଼ିକରୁ ଉତ୍ପାଦନ ବୃଦ୍ଧି ପାଉନାହିଁ ଓ ଦେଶର ଜନସାଧାରଣ ଖାଦ୍ୟ ସମସ୍ୟାର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେଉଛନ୍ତି । ତେଣୁ ଖାଦ୍ୟ ସୁରକ୍ଷାର ଅଧିକ ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି ।

(iii) ଭାରତରେ କୃଷିଜାତ ଦ୍ରବ୍ଯ ଦିନକୁ ଦିନ ହ୍ରାସ ପାଇବାରେ ଲାଗିଛି କାହିଁକି ?
ଉ - ଭାରତରେ କୃଷିଜାତ ଦ୍ରବ୍ଯ ଦିନକୁ ଦିନ ହ୍ରାସ ପାଇବାର ଅନେକଗୁଡ଼ିଏ କାରଣ ରହିଛି; ଯଥା –
(a) ବୃଷ୍ଟିପାତର ଅନିଶ୍ଚି ତତା : ଭାରତର କୃଷକମାନେ ବୃଷ୍ଟିଜଳ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରନ୍ତି । ମୌସୁମୀ ବାୟୁ ପ୍ରତିବର୍ଷ ଠିକ୍ ସମୟରେ ଆସେ ନାହିଁ । ପୁନଶ୍ଚ ମୌସୁମୀ ବାୟୁଜନିତ ବୃଷ୍ଟିପାତ ଅନିଶ୍ଚିତ ଓ ଅନିୟମିତ ।
(b) ଜମିର ଉର୍ବରତା ହ୍ରାସ :ଜମିରେ ଅତ୍ୟଧିକ ସାର, କୀଟନାଶକ, ପୀଡ଼କନାଶୀ ବ୍ୟବହାର ଯୋଗୁଁ ପ୍ରଥମେ ଉତ୍ପାଦନ ବୃଦ୍ଧି ହେଉଛି; କିନ୍ତୁ ପରବର୍ତ୍ତୀ କାଳରେ ମୃତ୍ତିକାର ମାନ ହ୍ରାସ ହେବାରେ ଲାଗିଛି, ତେଣୁ କୃଷିଜାତ ଦ୍ରବ୍ୟର ଉତ୍ପାଦନ ହ୍ରାସ ଘଟୁଛି ।
(c) ଭୂତଳ ଜଳର ମାତ୍ରାଧିକ ବ୍ୟବହାର : ନିମ୍ନ ବୃଷ୍ଟିପାତ ଅଞ୍ଚଳ ପଞ୍ଜାବରେ ଧାନଚାଷ ଓ ମହାରାଷ୍ଟ୍ରରେ ଆଖୁ ଚାଷ ପାଇଁ ଭୂତଳ ଜଳ ଅଧିକ ମାତ୍ରାରେ ବ୍ୟବହାର ଯୋଗୁଁ କୂଅ, ନଳକୂପ ଆଦି ଦିନକୁ ଦିନ ଶୁଷ୍କ ହେବାରେ ଲାଗିଛି, ତେଣୁ କୃଷିଜାତ ଦ୍ରବ୍ୟର ଉତ୍ପାଦନ ହ୍ରାସ ପାଉଛି ।

(d) ତ୍ରୁଟିପୂର୍ଣ ବିକ୍ରୟ ବ୍ୟବସ୍ଥା : କୃଷକମାନଙ୍କର ଉତ୍ପାଦିତ ଦ୍ରବ୍ୟ ସାଇତି ରଖୂବାପାଇଁ ସରକାରଙ୍କ ତରଫରୁ ଉପଯୁକ୍ତ ବ୍ୟବସ୍ଥା ନାହିଁ । ତେଣୁ କୃଷକମାନେ ଫସଲ ସାଇତି ରଖୂପାରି ସ୍ଵଳ୍ପ ମୂଲ୍ୟରେ ବେପାରୀମାନଙ୍କୁ ବିକ୍ରି କରିବାକୁ ବାଧ୍ଯ ହେଉଛନ୍ତି ।
(e) ଏତଦ୍‌ଭିନ୍ନ କୃଷିଜାତ ଦ୍ରବ୍ୟ ହ୍ରାସ ପାଇବାର ଅନ୍ୟାନ୍ୟ କାରଣଗୁଡ଼ିକ ହେଉଛି – ମୃତ୍ତିକା କ୍ଷୟ, କ୍ଷୁଦ୍ର ଓ ବିଖଣ୍ଡିତ ଜୋତ, ଦକ୍ଷ କୃଷି ପ୍ରଣାଳୀର ଅଭାବ, ପୁଞ୍ଜିର ଅଭାବ, ଅଜ୍ଞତା ଓ ଜଳସେଚନ ଅଭାବ ଇତ୍ୟାଦି ।

(iv) ଧାନଚାଷ ପାଇଁ ଆବଶ୍ୟକ ଭୌଗୋଳିକ ଅବସ୍ଥାର ଏକ ବିବରଣୀ ଦିଅ ।
ଉ - (a) ଧାନଚାଷ ପାଇଁ ଅଧିକ ଆର୍ଦ୍ର ଜଳବାୟୁ, 25° ସେଲସିୟସ୍ ତାପମାତ୍ରା, 100 ସେ.ମି.ରୁ 200 ସେ.ମି. ବୃଷ୍ଟିପାତ ଓ 80 ଭାଗ ଆର୍ଦ୍ରତା ଆବଶ୍ୟକ ।
(b) ଭାରତର ଉର୍ବର ମୃତ୍ତିକା, ଆର୍ଦ୍ର ଜଳବାୟୁ, କ୍ରାନ୍ତୀଯ ଅବସ୍ଥିତି ଓ ଆବଶ୍ୟକୀୟ ତାପମାତ୍ରା ଧାନଚାଷ ପାଇଁ ଅନୁକୂଳ ହୋଇଥାଏ ।
(c) ମୁଖ୍ୟତଃ ଉତ୍ତର ଭାରତର ସମତଳ ଅଞ୍ଚଳ, ଉତ୍ତର-ପୂର୍ବ ଭାରତ, ଉପକୂଳବର୍ତ୍ତୀ ଅଞ୍ଚଳ ଓ ତ୍ରିକୋଣଭୂମି ଅଞ୍ଚଳରେ ଉର୍ବର ମୃତ୍ତିକା ହେତୁ ଅଧିକ ଧାନଚାଷ ହୁଏ ।
(d) ନିମ୍ନ ବୃଷ୍ଟିପାତ ଅଞ୍ଚଳରେ କେନାଲ ଜଳସେଚନ ଓ ନଳକୂପ ଖନନଦ୍ୱାରା ଜଳସେଚନ କରାଯାଇ ଧାନଚାଷ କରାଯାଏ ।
(e) ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗ, ଓଡ଼ିଶା, ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶ, ତାମିଲନାଡୁ, ପଞ୍ଜାବ, ହରିୟାଣା ଆଦି ରାଜ୍ୟରେ ପ୍ରଚୁର ଧାନଚାଷ କରାଯାଏ ।
(f) ଧାନ ଭାରତୀୟମାନଙ୍କ ମୁଖ୍ୟ ଖାଦ୍ୟଶସ୍ୟ ହୋଇଥିବାରୁ ଅଧିକାଂଶ ଭାଗ ଘରୋଇ ବିନିଯୋଗରେ ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇଥାଏ ।

(v) ସଘନ କୃଷି କ'ଣ ? ଏହାର ଆବଶ୍ୟକତା କାହିଁକି ?
ଉ - (a) ଜଳସେଚନର ସୁବିଧା ଥିବା ଅଞ୍ଚଳରେ ରାସାୟନିକ ସାର, କୀଟନାଶକ ଔଷଧ ପ୍ରୟୋଗ ଓ ଅଧିକ ଅମଳକ୍ଷମ ବିହନ ବ୍ୟବ‌ହାର କରି ଜମିର ଉତ୍ପାଦନ କ୍ଷମତା ବଢ଼ାଇବା ସହ ଜମିକୁ ପଡ଼ିଆ ନରଖ୍ ବର୍ଷକରେ ଏକାଧିକବାର ଯାନ୍ତ୍ରିକ ପଦ୍ଧତିରେ କୃଷିକାର୍ଯ୍ୟ କରିବାକୁ ସଘନ କୃଷି କୁହାଯାଏ ।
(b) ଏହି କୃଷି ପ୍ରଣାଳୀରେ ଗୋଟିଏ ଜୋତରେ ବର୍ଷକୁ ତିନି ଚାରୋଟି ଫସଲ ଚାଷ କରାଯାଏ ।
(c) ଏହା ମୁଖ୍ୟତଃ ଭାରତ, ଚୀନ୍, ଦକ୍ଷିଣ-ପୂର୍ବ-ଏସୀୟ ରାଷ୍ଟ୍ରସମୂହ ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଜନବହୁଳ ରାଷ୍ଟ୍ରମାନଙ୍କରେ କରାଯାଏ ।
(d) ସାଧାରଣତଃ ସମତଳ ଅଞ୍ଚଳ, ଉପକୂଳବର୍ତ୍ତୀ ଅଞ୍ଚଳ, ନଦୀ ଉପତ୍ୟକା ଓ ଜଳସେଚିତ ଅଞ୍ଚଳରେ ଏ ପ୍ରକାର କୃଷି କରାଯାଏ ।
(e) ଜନବହୁଳ ରାଷ୍ଟ୍ରରେ କମ୍ ଚାଷଜମିରୁ ଅକ ଖାଦ୍ୟଶସ୍ୟ ଉତ୍ପାଦନ କରି ଦେଶର ଖାଦ୍ୟ ଚାହିଦା ମେଣ୍ଟାଇବାପାଇଁ ସଘନ କୃଷି ପଦ୍ଧତିରେ ଚାଷ ନିତାନ୍ତ ଆବଶ୍ୟକ ।

(vi) ଗହମ ଚାଷ ପାଇଁ କେଉଁ ସମସ୍ତ ପ୍ରାକୃତିକ ଅବସ୍ଥା ଆବଶ୍ୟକ ? ଭାରତର କେଉଁ ଅଞ୍ଚଳରେ ଅକ ଗହମ
ଚାଷ ହୋଇଥାଏ ?
ଉ - (a) ଗହମ ଭାରତରେ ରବିଫସଲ ଭାବେ ଚାଷ କରାଯାଏ । ଏହା ଭାରତର 2ୟ ସର୍ବାଧ‌ିକ ଚାଷ କରାଯାଉଥିବା ଶସ୍ୟ । ନାତିଶୀତୋଷ୍ଣ ଅଞ୍ଚଳ ଗହମ ଚାଷ ପାଇଁ ବିଶେଷ ଉପଯୋଗୀ ।
(b) ଏହି ଚାଷ ପାଇଁ ବାର୍ଷିକ 50 ରୁ 75 ସେ.ମି. ବୃଷ୍ଟିପାତ ଆବଶ୍ୟକ ହୋଇଥାଏ ।
(c) ଏହା ଶୀତଳ ଜଳବାୟୁରେ ବଢ଼ିପାରେ ଏବଂ ଅମଳ ସମୟରେ ପ୍ରଖର ସୂର୍ଯ୍ୟକିରଣ ଆବଶ୍ୟକ ହୋଇଥାଏ ।
(d) ଦେଶର ପ୍ରାୟ ଏକ-ଷକ୍ଷାଂଶ ଜମିରେ ଗହମ ଚାଷ କରାଯାଏ । ପଞ୍ଜାବ, ହରିୟାଣା, ରାଜସ୍ଥାନ, ବିହାର, ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶରେ ଅଧୂକ ଗହମ ଚାଷ କରାଯାଏ ।
(e) ଭାରତର ଦୁଇଟି ମୁଖ୍ୟ ଗହମ ଚାଷ ଅଞ୍ଚଳ ହେଉଛି ଉତ୍ତର-ପଶ୍ଚିମ ଭାରତର ଗଙ୍ଗା-ସତ୍‌ଲେଜ୍ ସମତଳଭୂମି ଏବଂ ଦାକ୍ଷିଣାତ୍ୟ ମାଳଭୂମି ଅଞ୍ଚଳର କୃଷ୍ଣ ମୃତ୍ତିକା ।

(vii) ଅଳ୍ପ ବୃଷ୍ଟି ପାଉଥିବା ଅଞ୍ଚଳରେ କେଉଁ କୃଷି କରାଯାଇଥାଏ ? ଭାରତର କେଉଁ କେଉଁ ସ୍ଥାନରେ ଉକ୍ତ କୃଷି ଅଧିକ ହୁଏ ? ଏଥିପାଇଁ କେଉଁ ପ୍ରାକୃତିକ ଅବସ୍ଥ।
ଆବଶ୍ୟକ ?
ଉ - (a) ଅଳ୍ପ ବୃଷ୍ଟିପାତ ପାଉଥିବା ଅଞ୍ଚଳରେ ଶୁଷ୍କ ଓ ଅର୍ଦ୍ଧଶୁଷ୍କ କୃଷି କରାଯାଇଥାଏ । ଏହା ବାର୍ଷିକ 70 ସେ.ମି.ରୁ କମ୍ ବୃଷ୍ଟିପାତ ହେଉଥିବା ଅଞ୍ଚଳରେ କରାଯାଏ ।
(b) ଏହି ଅଞ୍ଚଳରେ ଡାଲିଜାତୀୟ ଶସ୍ୟ, ମକା, ତୈଳବୀଜ ଆଦି ଚାଷ କରାଯାଏ । ଭାରତରେ ଉତ୍ପାଦିତ ଡାଲିଜାତୀୟ ଫସଲଗୁଡ଼ିକ ହେଉଛି – ମୁଗ, ବିରି, ମସୁର, ମଟର, ହରଡ଼ ଓ ବୁଟ ।
(c) ଡାଲିଜାତୀୟ ଫସଲ ପାଇଁ ପ୍ରସିଦ୍ଧିଲାଭ କରିଥିବା ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ହେଉଛି ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶ, ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶ, ରାଜସ୍ଥାନ, ମହାରାଷ୍ଟ୍ର ଓ କର୍ଣ୍ଣାଟକ ।
(d) ଡାଲିଜାତୀୟ ଫସଲ ଉତ୍ପାଦନ ତଥା ବ୍ୟବହାର ପାଇଁ ଭାରତ ପୃଥ‌ିବୀରେ ପ୍ରଥମ ସ୍ଥାନ ଅଧିକାର କରିଛି ।
(e) ବାଜରା, ରାଶି ଆଦି ଅଳ୍ପ ବୃଷ୍ଟିପାତ ପାଉଥିବା ଅଞ୍ଚଳରେ ଚାଷ କରାଯାଏ । ରାଶି ସାଧାରଣତଃ ଶୁଷ୍କ ଅଞ୍ଚଳରେ ଭଲ ଭାବରେ ବଢ଼ିପାରେ । ଏଥିପାଇଁ ଲୋହିତ, କୃଷ୍ଣ, ବାଲିଆ ମାଟି ଆବଶ୍ୟକ । ଭାରତର ଗୁଜରାଟ ରାଜ୍ୟରେ ସର୍ବାଧିକ ରାଶି ଉତ୍ପାଦିତ ହୁଏ ।
(f) ମକା ଖରିଫ୍ ଋତୁରେ ଚାଷ କରାଯାଏ । ମକା, ପଟୁ ମୃଭିକାରେ ଭଲ ରତରେ ମକା ଉତ୍ପାଦନକାରୀ ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ହେଉଛି କର୍ଣାଟକ, ବିହାର, ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶ, ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶ ଓ ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶ ।